Over in en om de tuin voorkomende dieren gaat de serie artikelen die ik sinds 2011 in Onze Eigen Tuin schrijf: 

 

‘Al wat leeft ’. 2011 (3) 15

De dieren die voorkomen in een moestuin in een veenweidegebied zijn niet allemaal even welkom. De eerste keer dat je een jong worteltje of een knolvenkelplantje met korte rukjes rechtstandig de grond in ziet verdwijnen kijk je daar met verwondering naar.
 

‘Kip en kruid’. 2011 (4) 29

Assendelfter, Barnevelder, Brabanter, Drents hoen, Eikenburger, Fries Hoen, Kraaikop, Schijndelaar, Uilebaard, Welsumer: allemaal Nederlandse kippenrassen die door liefhebbers worden gefokt. Kippen zijn te verdelen in grote rassen en kleine.
 

‘Witte zwanen, zwarte zwanen’. 2012 (1) 33

De symboliek en de gebruiken rond zwanen kennen een opmerkelijk lange geschiedenis. Er zijn zeven zwanensoorten die de geslachtsnaam Cygnus dragen. Vier ervan komen in Nederland voor.

 

‘Van kikkers en padden. 2012 (2) 15

Het is maar goed dat kikkers geen tanden hebben, anders had ik me vorige zomer flink bezeerd. De vijver, na jaren voorbereiding eindelijk klaar, volgelopen en beplant, was onmiddellijk geconfisqueerd door een paar kleine groene kikkers uit het naburige slootje en één hele grote.

 

‘Wespennesten’. 2012 (3) 35

Aan hun uiterlijk zijn wespen niet gemakkelijk te herkennen, vooral ook omdat allerlei andere insecten zich van hun afschrikwekkende reputatie bedienen door zich als wesp te vermommen. In de tuin zijn het slechts een paar soorten die overlast veroorzaken.

 

 

‘Libellen’. 2012 (4) 15

Ze hebben namen als watersnuffel, lantaarntje, viervlek, rombout of paardebijter, maar gewoonlijk maakt men dat onderscheid niet en worden ze op een hoop gegooid als libellen.

 

‘Dieren in de nacht’. 2013 (1) 29

Nachtdieren krijg je niet zo gemakkelijk te zien. Dat is ook de bedoeling, want ze leven niet zomaar ’s nachts. De voedselconcurrentie is dan minder groot en vijanden die hen in de gaten kunnen krijgen zijn er veel minder.

 

‘Kreeftalarm’. 2013 (2) 33

Niet erg veel mensen in Nederland zijn wel eens een rivierkreeft in het wild tegengekomen. Nu is dat totaal veranderd: in de kranten verschenen sensatieverhalen over agressieve kreeften die ervoor zorgen dat men zijn hondje op sommige plekken niet meer durft uit te laten.

 

‘Ring en slang’. 2013 (3) 17

De slang die een cirkel vormt en zichzelf in de staart bijt is het symbool van eenheid en het cyclische karakter van de natuur. Soms wordt hij half wit, half zwart afgebeeld, en dan is de overeenkomst met het yin-yang symbool duidelijk.

 

‘In de rondte’. 2013 (3) 26-28

Een van de geometrische vormen die in een tuinontwerp te gebruiken zijn is de cirkel. Een cirkel vraagt aandacht en verwijst altijd naar het centrum, zijn middelpunt. Zijn omtrek heeft geen rustpunten en hierdoor is de cirkel dwingend en niet gemakkelijk in een ruimte toe te passen.

 

‘Hamsteren’. 2013 (4) 7

Allerlei dieren verzamelen eten voor tijden met minder voedselaanbod. Soms kom je die voorraden in de tuin tegen. In een komposthoop vind je niet alleen wormen en pissebedden, maar soms ook de nesten van knaagdieren en hun voorraden – meestal van muizen en misschien ook wel eens van een ontsnapte goudhamster.

 

‘Wonen onder stenen’. 2014 (1) 23

Een relatief warme, niet te vochtige en veilige plaats onder stenen is voor veel diersoorten de ideale woonplaats. Til maar eens een steen op en zie wat eronder leeft: pissebedden, duizendpoten, mieren, torren, kevers en tientallen andere beestjes met meer dan vier pootjes.

 

‘Solitaire bijen’. 2014 (2) 38

Al jaren zijn bijen in het nieuws; meestal valt er weinig positiefs te melden. Bijna altijd gaat het in die berichten over de honingbij en niet over de andere 357 soorten bijen die in Nederland voorkomen. Toch zijn ze in iedere tuin te vinden, vaak meer dan je denkt.

 

‘Bladluizen’. 2014 (3) 16

‘Ik haat die muizen als luizen’ luidde de slimme vertaling van de gevleugelde uitspraak ‘I hate those meeces to pieces’, gedaan door de kat in de tekenfilmserie ‘Pixie and Dixie and Mr. Jinks’ (Hanna-Barbera, uitgezonden vanaf 1958). Van katten of muizen in de tuin wordt ook niet iedereen vrolijk, maar aan luizen heeft elke tuinier een hekel. Schadelijk, lastig en vies zijn ze, maar hebben ze ook nog nut?

 

‘Meer bijen’. 2014 (4) 34

Het op naam brengen van de 358 in Nederland voorkomende bijen is niet eenvoudig. Sommige lijken erg veel op elkaar, soms zijn er aanzienlijke verschillen tussen mannetjes en vrouwtjes, diverse geslachten zijn erg klein.

 

‘Kleurige kevers’. 2015 (1) 34

Van loopkevers schrikken mensen vaak van ze omdat ze groot en snel zijn. De algemeenste, de tuinloopkever, is ook bekend als Gewone veldloopkever, woudloopkever of – de meest bijzondere naam – tuinschallebijter. Allerlei keversoorten komen in Nederlandse tuinen voor.

 

‘Groot avondrood’. 2015 (2) 45

Over de opvallend rozerood gekleurde pijlstaartvlinder en zijn rups, de ‘olifantsrups’.

 

‘Vlinders op brandnetel’, 2015 (3) ..

Johannes Goedaert (1617-1668) beschreef voor het eerst in zijn Metamorphosis naturalis de metamorfose van een aantal vlindersoorten.

 

‘Nesten tussen de stenen’.  2015 (4) 43

Nesten van de wegmier en van wespen- en bijensoorten.

 

‘Hoogvliegers’.   2016 (1) 53

Dieren die in de lucht tussen 150 en 11.000 meter hoogte zijn waargenomen.

 

‘Vliegende koninginnen’.

Het leven van bijen- en mierenkoninginnen.

 

‘Regenwormen’. 2016 (3) 47

 

‘Eekhoorns’. 2016 (4) 27

 

‘Veenmollen’. 2017 (1) 31

 

‘Bosuilen en ransuilen’. 2017 (2) 15

 

‘Woelratten’. 2017 (3) 33

 

‘Vuurkevers en leliehaantjes’. 2017 (4) 47

 

‘Roodborstje en kramsvogel’. 2018 (1) 37

 

‘Waterkevers’. 2018 (2) 23

 

‘Egels’. 2018 (3) 37

‘De kauw’. 2018 (4) 23

 

‘Koekoek’. 2019 (1) 31

 

‘Penseelkever’. 2019 (2) 9

 

‘Mollen’. 2019 (3) 23

 

‘Houtduif’. 2019 (4) 43

 

‘Goudhaantje’. 2020 (1) ..

 

‘Krekels’. (2020 (2) ..

 

‘Boktor’. 2020 (3) 17

 

‘Eendagsvliegen’. 2020 (4) ..

 

‘Groot dikkopje’. 2012 (2) 51

 

‘Hazelworm’. 2021 (2) 25

 

‘Groene specht’. 2021 (4) 31

 

‘Tjiftjaf’. 2022 (1) 21

 

‘Reiger’. 2022 (2) 35

 

‘Meer kikkers’. 2022 (3) 17

 

‘Hermelijn’. 2023 (4) ..

 

‘Groene gaasvlieg’. 2024 (1) 23

 

‘Merel’. 2024 (2) 9

 

‘Vos’. 2024 (3) 9

 

‘Minibijen’.  2024 (4) 49